Wykład mistrzowski prof. Jolanty Panasiuk „Gdzie w mózgu mieszka słowo?” (18.06.2020)
W wykładzie wzięli udział m.in. doktoranci Kolegium Doktorskiego Wydziału Filologicznego, słuchacze Kwalifikacyjnych Podyplomowych Studiów Logopedycznych UWr, a także studenci logopedii UMCS w Lublinie . Wykład spotkał się z wielkim zainteresowaniem, co znalazło odzwierciedlenie w zadawanych pytaniach.
ABSTRAKT wykładu. Mowa jest inherentną cechą gatunku ludzkiego, czynnością warunkowaną biologicznie, ukształtowaną w toku ewolucji człowieka, związaną ze szczególną budową jego mózgu. Przebieg czynności językowych zawsze angażuje kolejno wszystkie struktury neuroanatomiczne mózgowia, począwszy od filo- i ontogenetycznie najstarszych do najmłodszych. Stąd wyróżnia się trzy zasadnicze piętra komunikowania się z innymi i z samym sobą, które współpracują ze sobą na zasadzie sprzężenia zwrotnego, regulując różne postaci mowy: limbiczną (najstarszy poziom komunikowania się, związany z działaniem głębokich struktur mózgu, na którym organizowane są spontaniczne, reaktywne zachowania wokalne i gestowe), werbalną (zdolności mówienia i rozumienia struktur werbalnych związane z aktywnością korowych ośrodków nadawania i odbioru wypowiedzi zlokalizowanych w obrębie „obszaru mowy”), mowę wewnętrzną (zdolność ściśle związaną z planowaniem i myśleniem językowym, która posługując się wirtualnymi obrazami, skrótami oraz skojarzeniami, wyraża indywidualny charakter każdej jednostki, regulowana przez struktury przedczołowe). Mózgowa organizacja zachowań językowych człowieka jest więc uwarunkowana zarówno czynnikami biologicznymi (płeć, wiek, schorzenia neuropsychiatryczne i somatyczne), jak też środowiskowymi (socjalizacja językowa, bilingwizm, wykształcenie, wzorce kulturowe).
Dr hab. Jolanta Panasiuk jest zatrudniona na stanowiskach Profesora Uczelni w Katedrze Logopedii i Językoznawstwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz w Instytucie Polonistyki i Logopedii Uniwersytetu
Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Prowadzi badania naukowe z zakresu teorii komunikacji, tekstologii, neurolingwistyki i neurologopedii. Specjalizuje się w diagnozie i terapii zaburzeń mowy u dzieci i dorosłych ze schorzeniami neuropsychiatrycznymi. Jest autorką blisko trzystu publikacji naukowych, w tym standardów postępowania logopedycznego w przypadku afazji, pragnozji, alalii, niedokształcenia mowy o typie afazji, zespołu zamknięcia, zespołu psychoorganicznego czołowego, schorzeń neurodegeneracyjnych i zespołu Aspergera.
